Asliye Ceza Mahkemesi ve Görevi
(3) Fuhuş amacıyla ülkeye insansokan veya insanların ülke dışına çıkmasını sağlayan kişi hakkında yukarıdakifıkralara göre cezaya hükmolunur. (3) Bu suçun işlenmesi sırasındakasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hâllerinin gerçekleşmesidurumunda, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır. (5) Bu suçların işlenmesi sırasında kasten yaralamasuçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hâllerinin gerçekleşmesi durumunda,ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır. (5) Örgüt yöneticileri, örgütünfaaliyeti çerçevesinde işlenen bütün suçlardan dolayı ayrıca fail olarakcezalandırılır. (4) Örgütün faaliyetiçerçevesinde suç işlenmesi hâlinde, ayrıca bu suçlardan dolayı da cezayahükmolunur. (3) Resmî belgenin, kanun hükmügereği sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğinde olmasıhâlinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılır.
[117] “Firar” ve “kaçma” aynı manalara gelir (Ejder Yılmaz,; Hukuk Sözlüğü, 4. Baskı, Ankara 1992, s\. En sevdiğin masa oyunlarında ustalaş ve kazançlarını katla. pin-up PinUp\.285). AsCK’da “firar” kavramı kullanılmakta iken, 477 SK’da “kaçma” kavramı kullanılmıştır. Burada tekrar etmekten ziyade adil yargılama ilkesi ile bağdaşmayan durumlar irdelenecektir. Mahkemenin Başkanı, Başsavcı ve daire başkanları hakim sınıfından olanlar arasından rütbe ve kıdem sırasına göre atanırlar. Her farklı uygulama değil, eşit durumda olanlara eşit muamele yapılması ihlal kapsamına girmektedir. Eşitlik halinde de, amaç ve sonuç arasındaki ilişki ve orantıya bakılmalıdır[648]. Çatışmanın varlığı tespit edildikten sonra karşımıza yeni bir sorun çıkmaktadır. O da çatışmanın Anayasa – Sözleşme çatışması mı yoksa yasa – Sözleşme çatışması mı olduğudur. Türk doktrininde Batum, Soysal, Çelik, Gözübüyük, Gölcüklü, Akıllıoğlu ve Yüzbaşıoğlu tarafından savunulan ikinci bir görüşe göre ise Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kanunların üstünde bir değere sahiptir. Hak ve özgürlüklerin düzenlendiği hükümler “normatif (kural koyan) bölümü”, güvence sistemine yönelik hükümler ise “kurumsal bölümü” oluşturmaktadır[454].
Maddenin İlk fıkrası, “Herkes, vicdan, dinî inanç ve kanaat hürriyetine sahiptir” hükmünü; üçüncü fıkrası ise “ kimse, ibadete, dini ayin ve törenlere katılmaya, dini inanç ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; dini inanç ve kanaatlerinden dolayı kınanamaz” hükmünü amirdir. Mahkeme’ye göre, hukukun üstünlüğü ilkesine bağlı bir toplumda, türleri, süreleri ve infaz şekilleri itibariyle önemli olarak değerlendirilebilecek bir zarara yol açmayanlar hariç, “ceza” adı altında uygulanabilecek özgürlükten mahrum bırakan cezalar, “suç isnadı” kapsamına girmektedir. Davanın ciddiyeti, taraf Devletlerin gelenekleri ve AİHS’nin kişinin fiziksel özgürlüğüne atfettiği önem bunu gerektirmektedir[600]. Hal böyleyken taraf olduğumuz uluslararası sözleşmelerde idari bir kararla kişi özgürlüğünün sınırlanmasına engel olan hükümler bulunup bulunmadığının açıklığa kavuşturulması ve çatışma halinde hangi normun uygulanacağının belirlenmesi gerekmektedir. Anayasa Mahkemesi kararlarında, disiplin amirlerince hürriyeti bağlayıcı ceza verilmesinde Anayasaya aykırılık görmemiştir[559]. Anayasa Mahkemesi yakın tarihli bir kararında, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli üniformalı askeri personel yanında sivil personele de disiplin yaptırımı olarak hürriyeti bağlayıcı ceza verilebileceğine karar vermiştir[560]. Disiplin Mahkemelerince verilen cezalar idari nitelikte mi yoksa yargısal nitelikte midir? Bu sorunun cevabı Disiplin Mahkemelerinin İdari nitelikte bir kurul mu yoksa Yargı fonksiyonu içerisinde faaliyet gösteren bir mahkeme mi olduğunun irdelenmesinden geçmektedir. Maddesinden aldığı yetkiyle, 1632 sayılı Askeri Ceza Kanununda, idari kararla kişi hürriyetini sınırlayan bazı düzenlemeler yapmıştır\. Güvenli ve hızlı para yatırma ve çekme işlemleriyle rahat bir pin up deneyimi sağla. pinup giriş\. Anayasa’nın 18.maddesi gereği, angarya yasak olup hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Maddenin ikinci fıkrasında bazı hallerle beraber vatandaşlık ödevi niteliğindeki beden ve fikir çalışmalarının zorla çalıştırma sayılmayacağı belirtilmiştir.
- Maddesindeki yargı denetimi yasağı tüm disiplin cezaları için geçerli midir?
- Bilgi alma hakkı ise failin soruşturma dosyasını görme hakkını içerir.
- (2) Kişilerin özel hayatınailişkin görüntü veya sesleri ifşa eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapiscezası ile cezalandırılır.
İdari para cezaları, idari düzene aykırılık nedeniyle, doğrudan doğruya idari mercilerce verilen yaptırım kararlarıdır. Yaptırım olarak bir miktar paranın zorla alınmasını içeren bu ceza niteliğindeki kararlar, yargı organına başvurulmaksızın idarece alınır ve uygulanırlar. İdari mercilerin bu cezaya hükmedebilmesi, cezalarda kanunilik ilkesi gereği kanunda açıkça izin verilmesine ve yaptırımı uygulama yetkisinin idareye tanınmış olmasına bağlıdır. İdare, kanunda düzenlenmemiş hâller için inisiyatif kullanarak bir kabahat veya ceza belirleme yetkisine sahip değildir. İdari para cezası ile karşı karşıya kalan kişiler, bu cezanın hukuka aykırı olduğunu düşünüyorsa idari para cezasının kaldırılması için itiraz ve dava açma hakkına sahiptir. Kabahatler Kanunu kapsamında verilen cezalar için idari para cezası kararının tefhim veya tebliğinden itibaren 15 gün içinde Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurulması gerekmektedir. Ancak bazı kanunlarda itiraz mercii ayrıca düzenlenmiş olup her bir idari para cezası için somut duruma göre değerlendirme yapılması gerekmektedir. Burada Yüksek Askeri Şura kararlarından özellikle kendi kanununun üçüncü maddesinde sayılan görevlerinin icrai nitelik değil daha çok “görüş bildirme” şeklinde olmaları nedeniyle, bu kararların idari yargının denetiminde olmadığı açıktır. Askeri Yüksek İdare Mahkemesi de bir kararında 1612 Sayılı Kanunun 3.
Tipik idari işlem olmakla birlikte bazı cezalarla ilgili olarak kanun koyucu adli yargı yolu öngörmüştür. (Örneğin; tapu ve nüfustan kaynaklanan işlemler, 1608 sayılı yasa uyarınca verilen cezalar, 3194 sayılı yasanın 42. maddesi uyarınca verilen cezalar, 506 sayılı yasa uyarınca verilen cezalar gibi.) Ancak Anayasa Mahkemesi, bu tür düzenlemeleri peyderpey iptal edip, idari yargı yolunu açmıştır[39]. Yasa koyucu da AYM’nin bu iradesi paralelinde zaman içinde hem yargı yoluna ilişkin yanlışları düzeltmiş hem de, birçok adli cezayı idari cezaya dönüştürme yoluna girmiştir. (2) Muhafaza veya naklî ilegörevli olan kimse, görevinin gereklerine aykırı olarak gözaltına alınan,tutuklu veya hükümlünün bulunduğu yerden geçici bir süreyle uzaklaşmasına izinverirse; altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (7) İftira sonucunda mağdurhakkında hapis cezası dışında adlî veya idarî bir yaptırım uygulanmışsa; iftiraeden kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Denetim görevini ihmalederek, zimmet veya irtikâp suçunun işlenmesine imkân sağlayan kamu görevlisi,üç aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Sahte oluşturulan veyaüzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiylekendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, fiil daha ağır cezayı gerektirenbaşka bir suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan yedi yıla kadar hapis cezasıile cezalandırılır. (5) Üç ve dördüncü fıkralardakiürünlerin içeriğini basın ve yayın yolu ile yayınlayan veya yayınlanmasınaaracılık eden ya da çocukların görmesini, dinlemesini veya okumasını sağlayankişi, altı yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ilecezalandırılır.
Yeniden Refah iktidarında bölgenin sosyal, ticari ve ekonomik faaliyetleri önemli ölçüde desteklenecektir. KOBİ’ler ile iş birliği yapılarak Kamu-Kobi Ortaklığı Modeli ile istihdamın artmasını sağlayacağız. Yıllarca bölgede yaşanan göç sürecinde, özellikle bölgesel gelişmişlik farklılıkları daima “itici ve çekici gücü” olma fonksiyonunu devam ettirmiştir. KOBİ’lere destek olunması yoluyla bölgede üretimin ve istihdamın artırılması teşvik edilecek, KOBİ’lerin belirlenen stratejik hedeflere uygun üretimler yapması sağlanarak üretimde seviye atlamaları sağlanacaktır. Bölgesel tabanda AR-GE ekipleri kurularak bölgenin iş alanına uygun üretim yapılması ve sanayinin gelişmesi sağlanacaktır. Yakın pazarlara yönelik yatırım ve üretim, özellikle İran, Irak ve Türk Cumhuriyetlerine yönelik dış ticareti etkinleştirecek, kamu destekli endüstriyel üretimlerin yapılmasını sağlayacağız. Yeniden Refah iktidarında, doğu ve güneydoğu bölgelerinin ormancılık, tarım ve hayvancılık alanlarındaki deneyimini yeni teşviklerle destekleyeceğiz. Bu amaçla ormanların plansız veya çıkar odaklı kesilmemesi için gerekli kanunların çıkarılmasını sağlayacağız. Tıraşlama adı altında yaş kuru demeden sürekli yapılan ağaç kesimlerini denetim altına alacağız.
Rütbenin geri alınması cezası, hükümlünün rütbesinin geri alınarak erliğe indirilmesi, askerî hizmetten doğan ve özel kanunda saklı tutulmayan bütün hakların kaybı sonuçlarını doğurur. – Rütbenin geri alınması cezası 30 uncu maddede yazılı hallerde erbaşlar hakkında uygulanır. [274] “Maiyet” ile “ast” kavramları aynı anlama gelmemektedir. Her ast mutlaka maiyet olmayacağı gibi, bazen, maiyet rütbe veya kıdemce amirinden yüksek olabilir. Örneğin, şube müdürlüğüne kurmay subay atanması gereken karargâhlarda şube müdürü yarbay rütbesinde bir kurmay subay olurken, emrinde albay rütbesinde bir subay olabilmektedir. Maddesi uyarınca, amir, kendisinden rütbe ve kıdemce üst olan maiyetine layık olduğu saygıyı göstermeye mecbur olduğu gibi, rütbe ve kıdemce yüksek olan bir maiyet de kendisinin astı olan amirin verdiği emirleri yapmaya mecburdur. [13] Madde 72 – Vatan hizmeti, her Türkün hakkı ve ödevidir. Bu hizmetin Silahlı Kuvvetlerde veya kamu kesiminde ne şekilde yerine getirileceği veya getirilmiş sayılacağı kanunla düzenlenir. AYİM bir çok kararında; idari uyarı yazılarının, uyarı cezası olarak kayıtlara geçirilmesini,[895] yine ceza verildiğine dair hiçbir kayıt bulunmamasına rağmen kayıtlarda görünen cezaları, sebep unsuru yönünden yok hükmünde saymaktadır[896].
Suçun maddi unsuru, Genelkurmay Başkanlığınca yasak edildiği bildirilen kitapları, dergileri ve her türlü yazıları okumak veya bulundurmaktır[160]. Maddeye göre suçun faili ancak askeri öğrencilerle[161], erbaş ve erler olabilir. Yedek subay adayları, kurs boyunca öğrenci statüsünde olduklarından, bu yasaklamalar onlar için de geçerlidir. Askeri mahal dışında kumar oynanması halinde de suç oluşur[159]. Suçun maddi unsuru ise; asta nezaret görevini ihmal etmek veya astın suçlarını haber vermemektir. Failin bilerek ve isteyerek kıtasından veya görev yerinden izinsiz kaçarak uzaklaşması ile suç oluşur. Kısa süreli kaçma suçu mahiyeti itibarıyla mazeret kabul etmeyen suçlardandır[125]. Askerlikten kaçmak, askeri sadakat vazifesine karşı yapılan ve vazifeyi ağır surette ihlal eden mütemadi bir suçtur[119]. Askeri Yargıtay, yerleşik içtihatlarında, firar suçlarının suç işleme kastının devam ettiği sürece mütemadi bir suç niteliğinde olduğunu belirtmektedir[120]. Suçun maddi unsuru, hizmette veya hizmete ilişkin hallerde amire veya üste gösterilmesi zorunlu saygıyı göstermemek ve uyarmayı saygı duruşu ile kabul edip dinlememektir.
2) Memurun savunması (Memurun alınan ifadesi veya sonradan yaptığı yazılı savunmasıdır.) Memur verilen süre içinde savunmasını yapmamışsa bu husus savunma yerine kaim olmak üzere dosyada belirtilir. [312] Madde 30 – Şikayetler ve itirazlar mutlaka tahkik olunarak bir karara bağlanır ve neticesi şikayet edene ve lüzum görülürse şikayet olunana mümkün olan en kısa zamanda bildirilir. Adli tahkikata mevzu olan şikayet ve itirazlar hakkında Ceza ve Usul kanunlarındaki hükümler mahfuzdur. Madde hükümlerini bozmamak şartıyla, her mafevk emir altında olmayanları da disiplinin temini için muvakkat olarak tevkif etmeğe veya ettirmeğe salahiyetlidir. Ancak bu tevkif keyfiyeti gün ve saatiyle derhal mevkufun disiplin amirine bildirilmelidir” (AsCK m.169). [249] Madde 183 – Cezayı veren disiplin amirleri zaruret halinde cezanın sonraya bırakılmasını veya fasıla ile infazını emredebilir. [231] Madde 38 – Harp okullarına alınan her öğrenciye disiplin notu verilir. [96] “Bu kanunun tatbikatında; ‘silahlı’ tabirinden maksat hizmetin icabı olan silahı hamili bulunmak veya silahının başında olarak bir amirin kumandası ve nezaretiyle hizmete başlanılmış olmak halidir.” (AsCK m.11). [24] Madde 38 – Harp okullarına alınan her öğrenciye disiplin notu verilir.
Gizlilik hem idari sırların korunması, hem de delillerin karartılmasını önlemeye yardımcı olur[349]. Gizlilik ilkesi üçüncü kişiler için geçerli olup, soruşturulan memur için geçerli değildir[350]. Çünkü gizlilik, öncelikle soruşturulan kişinin haklarını korumak için vardır. Soruşturulan kişinin masum olup olmadığı, soruşturma sonucunda ortaya çıkacaktır. Gizlilik, soruşturulan kişinin soruşturma sonunda masum çıkması ihtimali karşısında, soruşturulan kişinin kişilik haklarını korumak için getirilmiştir. Eğer soruşturma dosyası soruşturulandan gizli tutulursa, ne ile suçlandığını öğrense bile kendi aleyhine toplanan delilleri öğrenemeyecektir. Dolayısıyla da kendisini etkin bir biçimde savunamayacaktır[351].
